تف : گرما ، حرارت کام : دهان دیده : چشم
دوات : قلم دان خامه : قلم آه : تأسف
خسرو : پادشاه ، در این جا امام حسین ( ع ) بحر : دریا
آل نبی : خاندان پیامبر ( ص ) بر : بیابان ، خشکی بَر : سینه
عطشان : تشنه لب نسل : فرزند شط : رود بزرگ پر آب
کوثر : چشمه ای در بهشت کِلک : قلم نی مکرر : پی در پی
معانی ابیات یاد حسین
بیت 1- آن چنان از حرارت و گرمی دل ( وجود ) دهان شاعر تشنه شدکه تمام ردیف شعرش را تشنه آورده است
بیت 2- جوهر دوات هم به خاطر آه و ناله سوک و اشک بسیار ، خشک شد و قلم با سوز دل ، واژه ی تشنه را می نوشت . // دود کنایه از آه و ناله
بیت 3- افسوس و حسرت می خورم که امام حسین ( ع ) در روز عاشورا در سرزمین پر از رنج و بلا ( کربلا ) بدون لشکر و کمکی تشنه کام بود / دشت بلا : تشبیه
بیت 4- آن امام تشنه لب در حالی که لب هایش از تشنگی خشک ، دلش پر از رنج و چشمش گریان بود در آن بیابان خشک به رنج بسیار زیادی گرفتار شده بود . / بحر بلا : تشبیه// دل سوخته : کنایه از کسی که رنج یا اندوهی بسیار دارد
بیت 5- قلب فرزندان پیامبر ( ص ) مانند ماهی بود که بر اثر تشنگی و بی آبی در دلشان بی قراری می کرد
بیت6 – تمام پیامبر ( ص ) و فرزندان حضرت علی ( ع ) از کوچک و بزرگ تشنه بودند
بیت 7- آن کسی ( امام حسین ( ع ) ) که در بهشت ، عاشقان ِ تشنه را سیراب می کند. برای چه ، بی گناه در کنار رود پر از آب ، تشنه لب ، کُشته می شود ؟
بیت8- عباس ( ع ) به طرف رودخانه ی فرات رفت اما به یاد امام حسین ( ع ) که تشنه بود آب ننوشید و تشنه ماند تا روز قیامت
بیت9- فدایی از بس که بر روی دفتر ، واژه ی تشنه را نوشت ، از قلم او مانند وجودش آه و ناله شد ( قلم هم آه و ناله ی بسیار می کرد .)
لغات روان خوانی ( شوق خواندن )
اسارت : اسیر بودن اصل و نَسَب : نژاد و تبار مخوف : ترسناک
محدویت : تنگنا اِعمال : به کار بردن شریف : ارجمند
مصمم : ثابت ، استوار اُسرا : جمع اسیر مضیقه : تنگنا
فی المجلس : در مجلس ، فوراً فضیلت : برتری اصلاح : درست کردن
نشریات : رومه و مجله ها هجی کردن : جدا تلفظ کردن و مشخص کردن حروف و صداهای یک کلمه
بالأخره : سرانجام تبعید : دور کردن گریبان : یق
درس چهاردهم ( یاد حسین ) ، فارسی هشتم وروان خوانی
، ,تشنه ,حسین ,ع ,قلم ,امام ,حسین ع ,آه و ,امام حسین ,و ناله ,تشنه را
درباره این سایت